spot_img

Smart Contract là gì? Vai trò của Smart Contract trong Blockchain

Khi tham gia vào thị trường đầu tư, chắc hẳn mọi người đều nghe đến thuật ngữ Smart Contract. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ và sử dụng hiệu quả loại hợp đồng này trong quá trình tìm kiếm lợi nhuận. Bài viết sau sẽ giới thiệu Smart Contract là gì, ưu nhược điểm cũng như các ứng dụng của Smart Contract trong Crypto.

hctd - smart - 221024
Smart Contract là gì? Vai trò của Smart Contract trong Blockchain

Phần 1: Khái niệm Smart Contract

  1. Smart Contract là gì?

Smart Contract (Hợp đồng thông minh) là thuật ngữ mô tả một bộ giao thức đặc biệt có khả năng tự động đưa ra các điều khoản và thực hiện các thoả thuận giữa các bên trong hợp đồng bằng việc ứng dụng công nghệ blockchain.

Smart Contract được tạo ra từ những năm 1994 bởi một nhà khoa học máy tính có tên Nick Szabo. Các điều khoản trong Smart Contract cũng tương tự với một hợp đồng pháp lý bình thường, chỉ khác là được ghi lại dưới ngôn ngữ lập trình.

  1. Mục đích của Smart Contract

Mục đích chính của Smart Contract là đơn giản hóa các giao dịch kinh doanh giữa các bên bằng cách loại bỏ các bên trung gian liên quan đến các quy trình kinh doanh truyền thống.

Các hợp đồng này nhằm mục đích giảm sự chậm trễ thanh toán, rủi ro có sai sót và sự phức tạp của một hợp đồng thông thường mà không ảnh hưởng đến tính xác thực và uy tín. Lợi thế đặc biệt chính là cho phép thực hiện các giao dịch đáng tin cậy mà không cần trung gian.

  1. Đặc điểm và cách nhận biết

  • Các đặc điểm cơ bản của Smart Contract:
  • Quyền tự chủ: Người dùng có toàn quyền kiểm soát thỏa thuận của họ. Bản thân Smart Contract là một đảm bảo loại trừ khả năng bị can thiệp bởi bất kỳ bên thứ ba nào khác.
  • Bảo mật: Mục đích thiết yếu là đảm bảo an toàn cho các giao dịch. Thông tin được nhập vào chuỗi khối không thể bị xóa hoặc sửa đổi. Ngay cả khi một trong các bên vi phạm các điều khoản của thỏa thuận, thì thỏa thuận vẫn nguyên vẹn.
  • Tốc độ: Xử lý tài liệu mất nhiều thời gian nếu được thực hiện theo cách thủ công và điều này làm chậm quá trình hoàn thành nhiệm vụ. Smart Contract giảm thiểu sự tham gia của cá nhân và tăng hiệu quả tổng thể.
  • Tin cậy: Những người tham gia giao dịch không cần phải tin tưởng lẫn nhau hoặc các bên thứ ba. Mạng phi tập trung cung cấp môi trường đảm bảo hoàn thành nhiệm vụ mà không gặp sự cố hoặc chậm trễ.
  • Hiệu quả về chi phí: Nó có thể loại bỏ chi phí giao dịch quá cao. Và có thể do loại bỏ các trung gian khỏi quy trình và hỗ trợ thỏa thuận.
  • Độ chính xác: Quá trình được tự động hóa, do đó khả năng xảy ra sai sót của con người được giảm thiểu đáng kể.

Các yếu tố cần có để tạo nên Smart Contract:

  • Chủ thể hợp đồng: Smart Contract cần phải được cấp khả năng truy cập đến các sản phẩm/dịch vụ liệt kê trong hợp đồng để có thể tự động khóa hay mở khóa chúng.
  • Chữ ký điện tử: Các bên tham gia vào Smart Contract cần phải đồng ý triển khai thỏa thuận bằng các khóa cá nhân (chữ kí điện tử) của họ.
  • Điều khoản hợp đồng: Các điều khoản có trong Smart Contract đều được mã hóa, các bên tham gia phải chấp nhận những điều khoản này.
  • Nền tảng phân quyền: Việc thiết lập Smart Contract được hoàn tất sẽ được tải lên blockchain của nền tảng phân quyền. Điều này cũng có nghĩa là nó được phân phối về các node trên nền tảng đó.
Các yếu tố cần có để tạo nên Smart Contract
Các yếu tố cần có để tạo nên Smart Contract

Phần 2: Smart Contract có thay thế được hợp đồng truyền thống?

  1. Ưu và nhược điểm của Smart Contract

  • Ưu điểm
  • Là một bộ mã có thể lập trình, Smart Contract có khả năng tùy chỉnh cao và có thể được thiết kế theo nhiều cách khác nhau để cung cấp nhiều loại dịch vụ và giải pháp. Bởi vì được thực hiện một cách tự động thông qua lập trình trên hệ thống nên đảm bảo việc thực thi sẽ diễn ra một cách có linh hoạt.
  • Smart Contract giúp tiết kiệm chi phí trong quá trình vận hành bởi không cần đến sự giám sát của bên thứ ba, in ấn, chuyển phát, lưu trữ trong kho… Hơn nữa với các chương trình phi tập trung và tự thực hiện (self-executing), Smart Contract góp phần giảm chi phí hoạt động và hiệu quả sẽ được tăng cao.
  • Smart Contract đảm bảo được sự minh bạch, rõ ràng trong hoạt động của các nền tảng. Mọi giao dịch đều được thực hiện trên hệ thống và được lưu lại trên blockchain, dễ dàng kiểm tra nguồn gốc giao dịch.
  • Đặc biệt, trong Smart Contract thì người dùng chỉ có thể truy cập xem thông tin nhưng không thể chỉnh sửa hay xóa bỏ bất cứ điều gì. Chính điều này sẽ giúp bảo mật những dữ liệu quan trọng mà không bị tác động từ các bên liên quan.
  • Trên thực tế, Smart Contract được thực hiện một cách nhanh chóng, vì vậy có thể tiết kiệm được thời gian. Đồng thời loại hợp đồng này không hạn chế về số lần sử dụng nên có thể ứng dụng liên tục mà vẫn đảm bảo được sự tiện ích trong quá trình hoạt động.
  • Ngoài ra, hợp Smart Contract có tính ứng dụng cao đối với rất nhiều lĩnh vực khác nhau. Đó là việc tạo ra các tài sản được token hóa từ hệ thống bầu chọn, ví tiền mã hóa, các sàn giao dịch phi tập trung cho đến trò chơi hay nhiều app trên di động. Bên cạnh đó cũng có thể tích hợp Smart Contract trong các khía cạnh chăm sóc sức khỏe, từ thiện, chuỗi cung ứng, quản trị, tài chính phi tập trung (DeFi),…
  • Nhược điểm
  • Smart Contract có thể gặp phải những rủi ro vì khả năng bị tấn công hay xảy ra sự cố trong lúc vận hành. Điều này là bởi chúng được tạo nên bởi bộ mã máy tính do con người viết ra, vì thế không thể tránh khỏi việc một số lỗi vẫn tồn tại. Ví dụ: Vụ hack của tổ chức tự trị phi tập trung có tên The DAO năm 2016, do có sai sót trong mã Smart Contract đã dẫn đến hàng triệu ETH biến mất.
  • Các Smart Contract dựa trên công nghệ blockchain nên rất khó hoặc không thể sửa đổi và can thiệp. Có một số ý kiến cho rằng các hệ thống tập trung cũng có thể cung cấp hầu hết các giải pháp và chức năng mà Smart Contract mang lại. Tuy nhiên, điều khác biệt là ở chỗ, Smart Contract chạy trên một mạng ngang hàng (P2P) phân tán thay vì trên một máy chủ tập trung.
  • Các bên chủ thể sẽ không được đảm bảo quyền lợi nếu có lỗi xảy ra bởi hiện pháp luật của các nước chưa có chính sách pháp lý rõ ràng cũng như cách thức quản lý các Smart Contract.
  1. Ví dụ về Smart Contract

Bạn có một ý tưởng rất hay và muốn gọi vốn. Lúc này bạn đưa ra lời hứa, nếu huy động được 1.000.000 USD thì bạn thực hiện dự án này, nếu không thì các nhà đầu tư sẽ được hoàn lại tiền sau một tháng. Vậy điều gì sẽ đảm bảo là bạn sẽ hoàn lại tiền?

Nếu không có Smart Contract thì bạn cần có một đơn vị trung gian đứng ra để phân xử và giải quyết vấn đề này. Còn nếu có Smart Contract, nó sẽ được lập trình để logic đó được thực thi, nếu tới hạn mà vẫn chưa đủ tiền, thì nó sẽ gửi lại cho các nhà đầu tư tất cả token trước đó mà nó nhận.

Smart Contract hoạt động bằng cách tuân theo các câu lệnh đơn giản “if/when…then…” được viết thành mã trên Blockchain. Developer sẽ viết hợp đồng thông minh bằng các ngôn ngữ như C++, Go, Python, Java,…

Xem thêm

Ví dụ về Smart Contract
Ví dụ về Smart Contract
  1. Khả năng nào giúp Smart Contract thay thế được hợp đồng truyền thống?

  • Một số đặc trưng riêng của hợp đồng truyền thống bao gồm:
  • Được tạo ra bởi các chuyên gia pháp lý.
  • Biên soạn dưới dạng tài liệu.
  • Cần phải có trung gian để thỏa thuận và kí kết.
  • Mất khá nhiều thời gian.
  • Hợp đồng có thể không minh bạch.
  • Tốn kém chi phí và dựa vào pháp luật giải quyết khi có tranh chấp.
  • Điểm giống nhau giữa hợp đồng truyền thống và Smart Contract nằm ở chỗ các điều khoản và hình phạt đều được nêu rõ ràng. Tuy nhiên, Smart Contract lại có những điểm khác biệt vượt trội như:
  • Tự động hóa:Quá trình thực hiện hợp đồng hoàn toàn tự động hóa, không phụ thuộc vào môi giới hay bên thứ ba.
  • Không bị thất lạc:Mọi tài liệu đều được mã hóa trên một cuốn sổ cái chung, đồng nghĩa là không thể bị thất lạc. 
  • Đảm bảo an toàn:Tài liệu sẽ luôn được Blockchain đảm bảo an toàn và chắc chắn không bị bất kỳ hacker nào có thể đe dọa đến chúng.
  • Tốc độ nhanh chóng:Các điều khoản được tự động hóa bởi các ngôn ngữ lập trình, code phần mềm rất nhanh nên tiết kiệm được thời gian.
  • Tiết kiệm chi phí:Nhờ bỏ qua khâu trung gian nên giúp tiết kiệm được khoản chi phí lớn.
  • Chính xác:Các lỗi thường thấy khi viết giấy tờ được khắc phục hoàn toàn.
Ưu điểm của Smart Contract
Ưu điểm của Smart Contract

Phần 3: Tầm quan trọng và lợi ích của Smart Contract

  1. Tầm quan trọng của Smart Contract

Smart Contract là một yếu tố quan trọng trong các blockchain và góp phần tạo ra hiệu quả hoạt động của một nền tảng nhất định bởi nhiều lý do khác nhau. Về bản chất, các Smart Contract trên blockchain cho phép tạo ra các giao thức không cần dựa trên sự tin cậy. Nếu các điều kiện của hợp đồng không được thỏa mãn, hợp đồng sẽ không được thực thi.Ngoài ra, việc sử dụng Smart Contract nhằm loại bỏ nhu cầu đối với các bên trung gian, giúp giảm đáng kể chi phí hoạt động. Trên thực tế, Smart Contract cho phép các nhà phát triển xây dựng một loạt các ứng dụng và token phi tập trung. Chúng được sử dụng trong nhiều lĩnh vực khác nhau từ các công cụ tài chính mới đến hậu cần và trải nghiệm trò chơi. Một khi ứng dụng Smart Contract đã được thêm vào blockchain, nó thường không thể thay đổi (mặc dù có một số ngoại lệ).

  1. Những lợi ích của Smart Contract

Lợi ích của Smart Contract
Lợi ích của Smart Contract

Smart Contract chính là ứng dụng mà tận dụng được tất cả điểm mạnh mà Blockchain đem lại.

  • An toàn: Với Blockchain, tài liệu sẽ luôn được đảm bảo an toàn, không một hacker nào có thể tiếp cận được chúng.
  • Chính xác: Các hợp đồng tự động không chỉ nhanh và rẻ hơn, nó giúp bạn tránh khỏi lỗi thường gặp trên một hợp đồng thủ công.
  • Tiết kiệm: Smart Contract không chỉ giúp bạn tiết kiệm thời gian, mà còn tiết kiệm chi phí khi không phải thuê bên trung gian.
  • Tự động hóa: Quá trình thực hiện hợp đồng diễn ra tự động. Hơn nữa bạn chính là người tạo hợp đồng, không còn phải phụ thuộc vào môi giới, luật sư. Từ đó, nó giúp bạn tránh khỏi những rủi ro có thể gặp đến từ bên thứ ba.
  • Không bị thất lạc: Mọi tài liệu sẽ được lưu trữ tại một cuốn sổ cái chung, việc thất lạc là điều khó có thể xảy ra.

Lời kết

Qua bài viết trên, bạn đã biết Smart Contract là gì và những thông tin quan trọng về Smart Contract. Hy vọng bạn có thể sử dụng hiệu quả ứng dụng công nghệ này cũng như biết cách để có thể phần nào tránh được những chiêu trò lừa đảo phổ biến hiện nay.

Yến Anh

Học chơi trading

Theo dõi
Thông báo của
guest

0 Bình luận
Phản hồi nội tuyến
Xem tất cả bình luận
BÀI VIẾT LIÊN QUAN
spot_img
BÀI VIẾT MỚI
spot_img