Trong thị trường chứng khoán thì luôn tồn tại những biến động phức tạp vì thế mà đòi hỏi các nhà đầu tư cần có những nhận định chính xác để đầu tư sinh lời khi tham gia giao dịch đầu tư. Trong phân tích và định giá cổ phiếu, CAPEX là một thuật ngữ thường được sử dụng khá phổ biến.
Vậy thì CAPEX là gì? Chỉ số CAPEX có ý nghĩa và được xác định như thế nào trong phân tích và định giá cổ phiếu? Mời các bạn theo dõi bài viết của HocChoiTrading.Com dưới đây để có thể hiểu rõ hơn về Capex và ứng dụng của nó để có thể phân tích định giá cổ phiếu đạt hiệu quả nhất.
CAPEX Là Gì?
CAPEXlà viết tắt của Capital Expenditure. Đây là một khái niệm để chỉ chi phí đầu tư vào tài sản cố định như nhà xưởng, máy móc, thiết bị. Để mua tài sản cố định mới nhằm mở rộng sản xuất, sửa chữa tài sản cố định bị hư hỏng hiện có và nâng cao hiệu quả hoạt động của tài sản cố định ta có thể sử dụng các khoản đầu tư CAPEX. Chỉ báo CAPEX được coi là một chỉ tiêu quan trọng giúp phản ánh dòng tiền đầu tư TSCĐ của doanh nghiệp.
Đặc Điểm Của CAPEX
Trong suốt thời gian sử dụng hữu ích dự kiến của tài sản cố định chi phí CAPEX phải được vốn hóa và khấu hao. Doanh nghiệp phải khấu trừ toàn bộ vào năm phát sinh nếu như CAPEX được sử dụng để duy trì hoạt động.
Khi đầu tư thì vốn đầu tư thường có giá trị cao hoặc quy mô lớn hoặc cả hai. Những tài sản này thường thì sẽ được sử dụng trong nhiều năm và có thể trở thành khối tài sản cố định.
Một khoản đầu tư dài hạn không thể thu hồi ngay lập tức mà cần có thời gian để phát huy tác dụng chính là chi tiêu vốn. Sau mỗi kỳ kế toán do chi phí vốn giảm thì tài sản cố định sẽ mất đi một số giá trị.
- Trong các loại khác nhau tùy theo loại tài sản chi tiêu vốn phải được xác định và ghi lại khác nhau. Chẳng hạn như: chi phí mua bất động sản, chi phí đầu tư máy móc thiết bị, nhà xưởng, v.v.
- Giá trị của CAPEX là khác nhau tùy thuộc vào lĩnh vực hoạt động như: công nghiệp chế tạo, khai khoáng, nông nghiệp… Trong đó, lĩnh vực có chỉ số chi tiêu vốn cao nhất là viễn thông, khai thác dầu mỏ.
Đặc Điểm Của CAPEX
Ý Nghĩa Của CAPEX Trong Chứng Khoán
Chỉ số cho phép các nhà đầu tư xác định số tiền mà một doanh nghiệp đang đầu tư vào sản xuất, bảo trì và tăng trưởng là chỉ số CAPEX. Chỉ số CAPEX sẽ chiếm tỷ trọng quan trọng trong dòng tiền đầu tư của mỗi đơn vị trong trường hợp bình thường.
Dựa trên tỷ lệ chi tiêu vốn trên dòng tiền để đánh giá uy tín, quy mô và hiệu quả hoạt động của một doanh nghiệp. Để duy trì vị thế của mình trong khi vẫn duy trì khả năng cạnh tranh trên thị trường toàn cầu thì các công ty có lợi thế cạnh tranh dài hạn thường sẽ tái đầu tư một tỷ lệ nhỏ lợi nhuận từ hoạt động kinh doanh vào tài sản cố định.
Để đánh giá cổ phiếu nhà đầu tư hãy so sánh các chỉ số CAPEX:
- Doanh nghiệp càng cạnh tranh khi tỷ lệ CAPEX/lợi nhuận sau thuế trong vòng đời tài sản càng thấp.
- Tỷ lệ CFO (dòng tiền từ hoạt động kinh doanh)/CAPEX cho thấy khả năng đáp ứng các khoản đầu tư tài sản cố định của công ty. Khả năng tài chính của doanh nghiệp càng cao khi mà giá trị CFO/CAPEX càng lớn.
Bên cạnh đó các nhà đầu tư cũng cần phải tìm hiểu xem CAPEX được sử dụng như thế nào. Trong đó, chi phí đầu tư TSCĐ được chia thành hai loại:
- Chi phí bảo trì: Để duy trì hoạt động kinh doanh ổn định thì phải có khoản đầu tư tối thiểu cần thiết.
- Vốn đầu tư tăng trưởng: Có mức đầu tư cho phép doanh nghiệp mở rộng quy mô, đồng thời tiếp cận khách hàng và tạo ra năng lượng sản xuất đáng kể cho tăng trưởng.
Cách Tính Capex
Dựa vào chi tiêu vốn để các nhà đầu tư đánh giá tiềm năng và khả năng tăng trưởng của cổ phiếu. Để xác định chi phí đầu tư CAPEX của mình bạn cần sử dụng dữ liệu từ báo cáo thu nhập và bảng cân đối kế toán.
Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh sẽ xác định chi phí khấu hao.
Từ bảng cân đối kế toán ta xác định được số dư hàng hóa, nhà xưởng, thiết bị (PP&E). Tiếp theo sau đó, ta xác định chênh lệch giữa số dư PP&E của kỳ trước và kỳ sau.
TỶ LỆ CAPEX = PP&E + KHẤU HAO HIỆN TẠI
Lưu ý: Tất cả các giá trị phải được xác định cho cùng một giai đoạn hiện tại khi mà bạn tính chi phí đầu tư vốn.
Trong phần “Dòng tiền từ hoạt động đầu tư” các nhà đầu tư cũng có thể theo dõi chỉ số vốn đầu tư trong báo cáo tài chính của công ty.
Doanh Nghiệp Nào Phù Hợp Doanh Nghiệp Nào Phù Hợp Để Đánh Giá CAPEX?
Nhà đầu tư cần biết rằng vốn đầu tư dành cho các mô hình kinh doanh thâm dụng vốn, tức là các công ty sản xuất, tiện ích, dầu khí, vận tải… vì mô hình kinh doanh của họ phụ thuộc nhiều vào đầu tư tài sản cố định để tạo ra doanh thu. Vì thế nên là chi phí đầu tư CAPEX của họ sẽ chiếm phần lớn tổng chi phí.
Ngược lại, các các mô hình thường ít thâm dụng vốn hơn đó là công ty hàng tiêu dùng, dịch vụ và công nghệ bởi vì tài sản của họ chủ yếu là tập trung vào giá trị thương hiệu, kênh phân phối, hệ thống công nghệ và nguồn nhân lực. Để phân tích các doanh nghiệp trong các ngành này thì CAPEX không nên được sử dụng trong các mô hình doanh nghiệp này.
CAPEX Bao Nhiêu Là Tốt?
Việc đánh giá CAPEX bao nhiêu là tốt nên dựa trên các yếu tố sau:
- Giai đoạn phát triển kinh doanh: Để xây dựng, mua mới hoặc nâng cấp nhà máy và máy móc thông thường thì một doanh nghiệp trong giai đoạn đầu tư mới hoặc mở rộng dự án đòi hỏi dòng tiền đáng kể. Nếu như đang trong giai đoạn ổn định thì doanh nghiệp chủ yếu chi tiền vào mục đích sửa chữa tài sản cố định.
- Năng lực tài chính: Để nhà đầu tư có thể đánh giá tính khả thi của dự án kết hợp với đánh giá tương quan về năng lực tài chính của doanh nghiệp là nhờ vào phương án đầu tư CAPEX. Trong quá trình thực hiện dự án do không đủ khả năng tài chính để trang trải CAPEX dẫn đến một số dự án nhất định có thể bị gián đoạn.
- Biên lợi nhuận gộp: Việc tái đầu tư CAPEX đối với các công ty sản xuất là rất cần thiết. Để tăng sản lượng hàng hóa và còn giúp tăng tỷ suất lợi nhuận gộp ta cần nâng cấp quy mô sản xuất, nâng cao hiệu suất máy móc. Nếu tỷ suất lợi nhuận gộp không được cải thiện nhưng bạn tiếp tục đầu tư vào CAPEX, khoản đầu tư sẽ không hiệu quả, thậm chí nó còn sẽ ăn mòn lợi nhuận và tiền mặt của công ty.
- Lợi nhuận sau thuế: Để duy trì vị thế và bản thân doanh nghiệp, các doanh nghiệp có lợi thế cạnh tranh dài hạn so với các đối thủ khác thường chỉ cần đầu tư một tỷ lệ nhỏ lợi nhuận hàng năm vào đầu tư tài sản cố định (CAPEX) theo nhà đầu tư tài ba Warren Buffett.
CAPEX Bao Nhiêu Là Tốt?
Thực hiện cách tính tổng CAPEX mà doanh nghiệp sử dụng trong khoảng thời gian 7-10 năm và so sánh với tổng lợi nhuận sau thuế trong cùng thời kỳ=> Đây là việc so sánh CAPEX với lợi nhuận sau thuế thường.
Nếu như:
- Tổng vốn đầu tư < 50% lợi nhuận sau thuế: Đây là chính là một dấu hiệu tốt cho thấy doanh nghiệp đó có thể có lợi thế cạnh tranh.
- Nếu con số đó dưới 25%, thì đó là một doanh nghiệp tuyệt vời mang lợi thế cạnh tranh rất lớn. Các nhà đầu tư có thể cân nhắc để đầu tư.
Khi đánh giá dòng tiền của các hoạt động đầu tư của một doanh nghiệp Capex là điều mà Warren Buffett coi là phần quan trọng nhất. Chỉ báo CAPEX có đặc tính là rất dễ tính toán và vì thế mà nó có thể giúp các nhà đầu tư hiểu chính xác dòng tiền đầu tư vào tài sản cố định của công ty. Nhưng không vì thế mà các nhà đầu tư chủ quan mà nhà đầu tư cần lưu ý các đặc điểm của CAPEX để sử dụng nó một cách hiệu quả nhất trong phân tích hoạt động kinh doanh.
Kết Luận
Nhiều nhà đầu tư chuyên nghiệp đã sử dụng Chi phí vốn, CAPEX là thước đo để đánh giá tiềm năng của một cổ phiếu. CAPEX chính là một công cụ để đánh giá chính xác chỉ tiêu quan trọng này, đồng thời tiến hành phân tích và đánh giá chính xác thị trường chứng khoán. Tôi hy vọng rằng những kiến thức mà HocChoiTrading.Com chia sẻ trên có thể giúp bạn đọc hiểu được CAPEX là gì cách áp dụng nó vào thị trường đầu tư để từ đó có những đánh giá và đầu tư hiệu quả nhất. Cảm ơn các bạn đã theo dõi và chúc các bạn sớm đạt được thành công!
